LOTO: Lock Out Tag Out
Om de veiligheid van machines en technische installaties te waarborgen, is structureel onderhoud nodig. Elk jaar gebeuren er duizenden ongevallen tijdens onderhouds- of herstelwerkzaamheden aan machines. Het grootste gedeelte van deze ongevallen wordt veroorzaakt door een onverwachte stroomtoevoer naar de machine tijdens de onderhoudswerkzaamheden. In Europa zijn er meerdere wetgevingen die stellen dat energiebronnen moeten worden uitgeschakeld en geblokkeerd tijdens onderhouds- of herstelwerkzaamheden. Tijdens onderhouds- of herstelwerkzaamheden moet onverwachte energietoevoer uitgesloten worden om ongevallen te voorkomen.
Europese richtlijn 89/655/EEG
De EU-Richtlijn Arbeidsmiddelen (Europese Richtlijn 89/655/EEG) stelt de minimumvoorschriften met betrekking tot de veiligheid en gezondheid vast voor het gebruik van arbeidsmiddelen door medewerkers op de werkvloer. De richtlijn omvat alle gebruikte machines, gereedschappen en installaties op de werkvloer en alle activiteiten die behoren tot deze arbeidsmiddelen.
Veiligheid en gezondheid van medewerkers
De werkgever dient de nodige maatregelen te nemen volgens deze richtlijn om ervoor te zorgen dat de arbeidsmiddelen die ter beschikking zijn gesteld aan de medewerkers, geschikt zijn voor het werk dat de medewerkers uitvoeren of zodanig zijn aangepast dat de veiligheid en gezondheid van de medewerkers wordt gewaarborgd. Als de veiligheid en gezondheid van de medewerkers niet volledig gewaarborgd kan worden bij het gebruik van de arbeidsmiddelen, dient de werkgever passende maatregelen te nemen om de risico’s die het gebruik van de arbeidsmiddelen met zich meebrengen wordt beperkt tot een minimum.
Lockout Tagout, wat is het?
De lockout tagout-procedure is een veiligheidsprocedure waarbij machines, technische installaties en andere spanningsbronnen worden uitgeschakeld of geblokkeerd tijdens onderhouds- of herstelwerkzaamheden. Deze veiligheidsprocedure moet ervoor zorgen dat medewerkers beschermd worden tegen de gevaren die een machine of technische installatie met zich meebrengt wanneer deze onverwachts worden ingeschakeld.
Lockout Tagout, waarom deze veiligheidsprocedure?
- Vermijden van arbeidsongevallen
- Veiligheid en bescherming door fouten van anderen
- Schade aan machines of technische installaties tegengaan
- Garanderen van veiligheid tijdens onderhouds- of herstelwerkzaamheden
- Anderen attenderen op mogelijke gevaarlijke situaties.
Lockout tagout procedure - Stappenplan
Stap 1: Voorbereiding
De eerste stap in de veiligheidsprocedure is het voorbereiden van de lockout. Onderzoek welke soort energie er wordt gebruikt, bijvoorbeeld elektrisch of mechanisch, en onderzoek welke potentiële gevaren de energiesoort met zich meebrengt. Stel vast waar de isolator(en) zijn en bereid de lockout (blokkade) van de energiebron voor.
Stap 2: Op de hoogte stellen
Na het voorbereiden van de lockout is het zaak om de betrokken medewerkers, operators en supervisors op de hoogte te stellen van de onderhouds- of herstelwerkzaamheden die gaan plaatsvinden. Zorg dat elke mogelijke medewerker die tijdens de werkzaamheden gebruik kan maken van de arbeidsmiddelen op de hoogte is van de onderhoudswerkzaamheden.
Stap 3: Uitschakelen en vergrendelen
Alle medewerkers zijn op de hoogte van de onderhouds- of herstelwerkzaamheden die gaan plaatsvinden aan de desbetreffende machine of technische installatie. Schakel de machine of technische installatie uit.
Vermogensschakelaar
De energietoevoer kan gedeactiveerd worden door de vermogensschakelaar te activeren op de power interlock module. Zodra de energietoevoer is onderbroken, wordt de sleutel uit de power interlock vrijgegeven. Na het verwijderen van de sleutel, is de vermogensschakelaar niet meer te activeren. De sleutel uit de vermogensschakelaar kan als transfersleutel voor een sleuteltransfermodule.
Padlock module
Als de power interlock module is voorzien van een padlock module, wordt de sleutel vrijgegeven, maar is deze niet uit de module te nemen. Om er voor te zorgen dat medewerkers onbedoeld de energietoevoer inschakelen, hangt de medewerker zijn persoonlijke hangslot in de padlock module. De vermogensschakelaar kan alleen geactiveerd worden nadat de medewerker zijn persoonlijke hangslot heeft verwijderd.
Stap 4: Controle en uitvoeren onderhouds- of herstelwerkzaamheden
Controleer alle aanwezige bedieningsapparaten en stroomkringen van de machine of technische installatie om te bevestigen of de installatie volledig is geïsoleerd. Nadat is vastgesteld dat de machine of technische installatie volledig is geïsoleerd, kunnen de onderhouds- of herstelwerkzaamheden uitgevoerd worden.
Sleuteltransfermodule
Nadat de onderhoudsmedewerker de vermogensschakelaar heeft gedeactiveerd, wordt de sleutel uit de power interlock module vrijgegeven. De onderhoudsmedewerker neemt de sleutel mee naar de desbetreffende machine en steekt de sleutel in de sleuteltransfermodule. Deze handeling geeft een nieuwe sleutel vrij. De onderhoudsmedewerker neemt de vrijgegeven sleutel mee de machine of technische installatie in. De machine kan pas weer gestart worden zodra de medewerker de installatie heeft verlaten en de transfersleutel terug heeft geplaatst in de power interlock module en de vermogensschakelaar activeert.
Meerdere onderhoudsmedewerkers
In grote machines of technische installaties kan het voorkomen dat meerdere onderhoudsmedewerkers het onderhoud uitvoeren. Bij gebruik van een sleuteltransfermodule schakelt de eindverantwoordelijke de energietoevoer uit op de vermogensschakelaar en neemt de vrijgegeven sleutel mee naar de desbetreffende machine of installatie. De sleutel uit de power interlock module van de vermogensschakelaar geeft een nieuwe sleutel vrij. De eindverantwoordelijke hangt zijn persoonlijke hangslot aan de sleutel en legt deze zichtbaar bij de ingang van de machine neer. Iedere medewerker die zich in de machine begeeft dient zijn persoonlijke hangslot aan deze sleutel te hangen. De eindverantwoordelijke kan alleen de sleuteltransfermodule bedienen nadat alle onderhoudsmedewerkers de machine hebben verlaten en hun persoonlijke hangslot hebben verwijderd van de sleutel.
Stap 5: Controle en activeren van machine of technische installatie
Na het uitvoeren van de onderhouds- of herstelwerkzaamheden, moeten de lockout materialen weer verwijderd worden. Na verwijdering van de lockout materialen moet getest worden of alle elektrische dan wel mechanische materialen ook daadwerkelijk zijn verwijderd. Zodra alle lockout materialen zijn verwijderd en de tests uitgevoerd zijn, moeten alle medewerkers die bij de desbetreffende arbeidsmiddelen betrokken zijn worden gewaarschuwd, voordat de energietoevoer weer wordt ingeschakeld.
Padlock module - interlock systeem
De hangslotmodule biedt een extra beschermingsfunctie. Met gebruik van de hangslotmodule kunnen LOTO-functies geïntegreerd worden in het SAFEMASTER STS-systeem. De sleutel wordt naar de stop getrokken en elke werknemer die de faciliteit wil betreden hangt zijn persoonlijke hangslot in de opening of in de uitsparing ontworpen voor de LOTO-functie.
Geen manipulatie mogelijk
Door het toepassen van hangsloten in het SAFEMASER STS-systeem, is het systeem (tijdelijk) niet te gebruiken of te activeren. De faciliteit kan alleen opnieuw gestart worden zodra alle hangsloten zijn verwijderd, wat automatisch betekent dat alle medewerkers de faciliteit hebben verlaten en de desbetreffende faciliteit gestart of hervat kan worden.
Voordelen interlocksysteem
Mechanisch
De RVS variant is 100% mechanisch en zeer robuust, slagvast en bestendig tegen álles. Het interlocksysteem kan worden toegepast in de zwaarste omstandigheden en is bestand tegen temperaturen van +200 °C. Door de 100% mechanische varianten bent u niet genoodzaakt om kabels aan te leggen naar toegangshekken en poorten. Dit bespaart aanzienlijke kosten van bekabeling en bewaking van het veiligheidscircuit.
Flexibiliteit
Het interlock systeem Safemaster STS is flexibel op te bouwen met gebruik van de modulaire modules. Wilt u een padlock module? Geen probleem voor het interlocksysteem van DOLD. Het systeem is volledig naar eigen wens op te bouwen.
Veiligheid
Het interlocksysteem is toe te passen voor veiligheidstoepassingen tot Cat. 4 / PLe (mechanisch interlocksysteem). De extra veiligheidsschakelaar dient als foutuitsluiting. Een normaal interlock systeem is een 1-kanaals veiligheidssysteem. Door het toevoegen van een extra veiligheidsschakelaar ontstaat een 2-kanaals veiligheidssysteem. De foutuitsluiting is opgenomen in richtlijn EN ISO 13849-1 hoofdstuk 7.3. Lees meer over foutuitsluiting en de gevolgen hiervan.
Met gebruik van het interlocksysteem van DOLD en de lockout tagout procedure is ongecontroleerde toegang of ongecontroleerde toevoer van energie uitgesloten. Met gebruik van padlocks is manipulatie van het systeem uitgesloten. Het interlocksysteem Safemaster STS is een op zichzelf staand veiligheidscircuit.
Modulaire modules
Het interlocksysteem is modulair op te bouwen, naar klantspecifieke wensen. De modules zijn allemaal voorzien van een bajonetaansluiting. De mechanische componenten zijn ook te combineren met elektromechanische modules. Als extra veiligheid kan een machine of technische installatie worden voorzien van een trekkoordschakelaar. Medewerkers binnen de veiligheidszone hebben de mogelijkheid om een noodstop te maken door de trekkoordschakelaar te activeren. Dit kan van toepassing zijn bij onoverzichtelijke machines. Bijvoorbeeld, er zijn 12 mensen bezig met onderhoud. Een groep van 11 personen is in de veronderstelling dat iedereen veilig uit de machine is maar dit blijkt niet zo te zijn. De persoon die achter is gebleven in de machine kan gebruik maken van de noodstop in de vorm van de trekkoordschakelaar. Lees meer over het interlock systeem van DOLD.
